Format książki - wersja cyfrowa (dostęp online)

Książka jest bardzo pomocna przy badaniach mikroskopowych osadu i pomaga rozpoznawać mikroorganizmy osadu czynnego. Jest niezbędnym podręcznikiem na każdej oczyszczalni. Znajomość poszczególnych grup mikroorganizmów pozwala na ocenę kondycji osadu czynnego i przekłada się na prawidłowe sterowanie procesem oczyszczania ścieków. Znajomość wszystkich grup organizmów osadu pozwala eksploatatorom oczyszczalni ścieków prawidłowo prowadzić procesy biologicznego oczyszczania ścieków.

Książka przeznaczona dla eksploatatorów oczyszczalni ścieków i studentów.

Krzysztof Wiąckowski Biologia osadu czynnego
Na czym polega oczyszczanie ścieków?

• Losy ścieków organicznych w rzece
• Biologiczne oczyszczalnie ścieków

Metoda osadu czynnego

• Podstawowa idea
• Naturalny odpowiednik osadu czynnego
• Jak powstają kłaczki osadu?
• Organizmy osadu czynnego

Od czego zależy skład gatunkowy osadu czynnego?  

• Skąd się biorą organizmy tworzące osad czynny?
• Wiek osadu i obciążenie substratowe
• Znaczenie tempa wzrostu populacji
• Wpływ konfiguracji reaktora (systemy jednorodne i gradientowe)

Usuwanie substancji biogennych
Azot

• Denitryfikacja symultaniczna
• Systemy ze strefą denitryfikacji na końcu
• Strefa denitryfikacji na początku układu
• Nowe odkrycia dotyczące nitryfikacji idenitryfikacji

Fosfor

• Wytrącanie chemiczne
• Defosfatacja biologiczna
• Mechanizm biochemiczny
• Praktyczna realizacja metody biologicznej
• Czynniki ograniczające skuteczność defosfatacji
• Kłopoty z biologiczną defosfatacją

Jednoczesne usuwanie N i P

Zjawisko puchnięcia osadu
Przyczyny puchnięcia osadu

• Na czym polega puchnięcie osadu?
• Organizmy nitkowate w osadzie czynnym
• Sytuacje, które sprzyjają puchnięciu
• Korzyści wynikające z nitkowatej morfologii
• Sposoby przeciwdziałania puchnięciu

Znaczenie konfiguracji reaktora

• Selektory
• Zintegrowana hipoteza puchnięcia

Przykład Microthrix parvicella

• Wyspecjalizowany konsument lipidów
• Niepełna denitryfikacja
• Wysokie powinowactwo do tlenu
• Zalecenia praktyczne

Inne aspekty puchnięcia osadu

• Plastyczność fenotypowa bakterii
• Biologiczna kontrola organizmów nitkowatych?

Funkcja pierwotniaków w osadzie czynnym
Pierwotniaki jako konsumenci bakterii
Pierwotniaki a tempo mineralizacji bakteryjnej

• Substancje wzrostowe
• Regeneracja pierwiastków biogennych
• Mikroturbulencje

Wpływ pierwotniaków na strukturę zbiorowiska bakterii

• Selektywni konsumenci bakterii
• Złożone interakcje międzygatunkowe

Analiza mikroskopowa osadu
Potrzeba obserwacji mikroskopowych
Dlaczego pierwotniaki?

• Sukcesja towarzysząca „dojrzewaniu” osadu

Pierwotniaki jako wskaźniki jakości odpływu

• Wiciowce heterotroficzne
• Orzęski swobodnie pływające
• Osiadłe orzęski bakteriożerne
• Orzęski pełzające
• Ameby oskorupione (Testacea)
• Gatunki wskaźnikowe
• Różnorodność gatunkowa
• Znaczenie interakcji międzygatunkowych

Janusz Fyda Metody badania pierwotniaków i Metazoa
Obserwacja mikroskopowa

• Pobieranie prób i metody badań

Wyznaczanie Indeksu Biotycznego Madoniego (Madoni 1994)

Przegląd gatunków najczęściej występujących w osadzie czynnym
Calyptotricha lanuginosa (Penard 1992; Wilbert, Foissner 1980)
Carchesium polypinum (Linnaeus 1758; Ehrenberg 1830)
Jak czytać diagramy?
Epistylis coronata (Nusch 1970)
Epistylis chrysemydis (Bishop, Jahn 1941)
Epistylis plicatilis (Ehrenberg 1831)
Opercularia articulata (Goldfuss 1820)
Opercularia minima (Kahl 1935)
Pyxicola carteri (Kent 1882)
Vagnicola sp., Thuricola sp. (Kent 1881)
Thuricola folliculata (Kent 1881)
Vorticella aquadulcis (Stokes 1887)
Vorticella campanula (Ehrenberg 1831)
Vorticella convallaria (Linnaeus 1758)
Vorticella infusionum (Dujardin 1841)
Vorticella microstoma (Ehrenberg 1830)
Vorticella octava (Stokes 1885)
Trichodina pediculus (Ehrneberg 1831)
Acineta tuberosa (Pallas 1766; Ehrenberg 1833)
Metacineta mystacina (Ehrenberg 1831; Buetschli 1889)
Podophrya sp. (Ehrenberg 1838)
Heliophrya rotunda (Hentschel 1916; Matthes 1954)
Tokophrya infusionum (Stein 1859; Buetschli 1889)
Tokophrya lemnarum (Stein 1859; Entz 1903)
Tokophrya quadripartita (Claparede, Lachmann 1859; Buetschli 1889)
Stentor muelleri (Ehrenberg 1831)
Chaetospira muelleri (Lachmann 1856)
Acineria uncinata (Tucolesco 1962) .
Chilodonella uncinata (Ehrenberg 1838; Strand 1928)
Trithigmostoma cucullulus (Mueller 1786; Jankowski 1967)
Gastronauta membranaceus (Buetschli 1889)
Cinetochilum margaritaceum (Ehrenberg 1831; Perty 1849)
Drepanomonas revoluta (Penard 1922)
Aspidisca cicada (costata) (Mueller 1786; Claparede, Lachmann 1858)
Drepanomonas
Aspidisca lynceus (Mueller 1773; Ehrenberg 1830)
Aspidisca turrita (Ehrenberg 1831; Claparede, Lachmann 1858)
Euplotes affinis (Dujardin 1841; Kahl 1932)
Euplotes moebiusi (Kahl 1932)
Euplotes patella (Mueller 1773; Ehrenberg 1831)
Oxytricha fallax (Stein 1859)
Stylonychia mytilus (Mueller 1773)
Tachysoma pellionellum (Mueller 1773; Borror 1972)
Acineria incurvata (Dujardin 1841)
Amphileptus pleurosigma (Stokes 1884; Foissner 1984)
Litonotus lamella (Mueller 1773; Foissner, Berger, Blatterer, Kohmann 1995)
Coleps hirtus (Mueller 1786; Nitzsch 1827)
Plagiocampa rouxi (Kahl 1926)
Urotricha armata (Kahl 1927)
Holophrya discolor (Ehrenberg 1833)
Cyclidium glaucoma (Mueller 1773)
Uronema nigricans (Müller 1876; Florentin 1901)
Dexiotricha granulosa (Kent 1881; Foissner, Berger, Kohmann 1994)
Pseudocohnilembus pusillus (Quennerstedt 1869; Foissner, Wilbert 1981)
Dexiostoma (Colpidium) campylum (Stokes 1886, Jankowski 1967)
Colpidium colpoda (Losana 1829; Stein 1860)
Glaucoma scintillans (Ehrenberg 1830)
Tetrahymena pyriformis (Ehrenberg 1830; Lwoff 1947)
Paramecium putrinum (Ehrenberg 1833)
Blepharisma sp. (Ehrenberg 1831; Stein 1859)
Metopus setifer (Kahl 1930)
Caenomorpha medusula (Petry 1852)
Saprodinium dentatum (Lauterborn 1901; 1908)
Enchelyomorpha vermicularis (Smith 1899; Kahl 1930)
Wiciowce duże > 20 μm
Drobne wiciowce < 20 μm
Ameby nagie
Ameby domkowe
Heliozoa

Edyta Fiałkowska, Agnieszka Pajdak-Stós Identyfikacja organizmów nitkowatych

Metodyka oznaczania bakteriinitkowatych
Przygotowanie preparatów
Oznaczanie bakterii nitkowatych
a) Rozgałęzienia nici
 b) Kształt nici
c) Średnica nici
d) Ruchliwość nici
e) Obecność pochewki
f) Obecność porośli
g) Ściany komórkowe
h) Kształt komórek
i) Granule
j) Wyniki barwień metodami Grama i Neissera
Barwienie metodą Grama

• Przepis barwienia

Barwienie metodą Neissera

• Przepis barwienia

Identyfikacja typów bakterii nitkowatych występujących w osadzie czynnym
Opis bakterii nitkowatych występujących w osadzie czynnym
Actinomycetes (Nocardiopodobne)
Beggiatoa
Flexibacter
Grzyby
Haliscomenobacter hydrosis
Microthrix parvicella
Nostocoida limicola I
Nostocoida limicola III (II i III)
Sphaerotilus natans
Thiothrix
Typ 021N
Typ 0041/0675
Typ 0092
Typ 0803
Typ 0914
Typ 0961
Typ 1701
Typ 1851
Typ 1863
Bakterie nitkowate występujące sporadycznie w osadzie czynnym, nieujęte w kluczu
Sinicopodobne organizmy nitkowate
Typ 0411
Typ 1702
Typ 1852
Bacillus

Agnieszka Pajdak-Stós, Edyta Fiałkowska Wrotki w oczyszczalniach ścieków i ich zastosowanie w ograniczaniu puchnięcia osadu

• Temperatura
• Wiek osadu
• Związki toksyczne w dopływających ściekach
• Grzyby drapieżne i pasożytnicze
• Zastosowanie preparatu wrotkowego w oczyszczalniach ścieków

Agnieszka Pajdak-Stós, Edyta Fiałkowska Kompleksowa analiza osadu czynnego
Jak pobierać i przechowywać próby osadu?
Jak przygotować próbę do badania?
Jak prowadzić obserwacje?
Jak ocenić morfologię kłaczków?
Jak oszacować zagęszczenie bakterii nitkowatych?
Cechy charakterystyczne poszczególnych grup mikroorganizmów

• Protozoa (pierwotniaki)
• Ameby nagie (ryc. 74)
• Ameby domkowe (ryc. 75)
• Słonecznice (ryc. 76)
• Wiciowce (ryc. 72)
• Orzęski
• Metazoa (bezkręgowce)

Co jeszcze uwzględniamy w ocenie jakości osadu?

• Bakterie swobodnie pływające
• Monokolonie
• Włókna

Podsumowanie wyników analizy mikroskopowej
Literatura
Skorowidz

Autorzy: Edyta Fiałkowska, Janusz Fyda, Agnieszka Pajdak-Stós, Krzysztof Wiąckowski

Recenzent: mgr inż. Helena Darul

Wydanie: trzecie

Rok wydania: 2020

ISBN: 978-83-60956-65-6

Ilość stron: 264

Wydawca: Wydawnictwo Seidel-Przywecki Sp. z o.o.

Format książki: wersja cyfrowa (dostęp online)