Format książki - wersja cyfrowa (dostęp online)

Tytuł tej książki nie wymaga dodatkowych wyjaśnień. Autor, znany z licznych, często bardzo bezpośrednich, publikacji na temat rodzimych „technologii” tworzenia infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej, tym razem oddaje w nasze ręce podręcznik dobrego projektowania i wykonania instalacji kanalizacyjnych. Może, kiedy już wszyscy inwestorzy i wykonawcy będą wiedzieli jak projektować i budować, wreszcie zabraknie przykładów złych inwestycji? Takiej skuteczności działania byśmy sobie i Autorom życzyli. 

Publikacja skierowana jest do inwestorów, projektantów, wykonawców infrastruktury wodno-ściekowej, eksploatatorów instalacji kanalizacyjnych, studentów i doktorantów kierunków technicznych.

Słowo wstępne

Zaleca się, aby w czasie realizacji prac była całkowita pewność, iż założenia przyjęte na etapie projektowania są wystarczające, bezpieczne lub adekwatne do zmiennych warunków (PN-EN 1610)

Rozbudowa kanalizacji sieciowej na obszarach o niskiej intensywności użytkowania oraz ogólnie niekorzystne warunki dla budowy kanalizacji grawitacyjnej występujące na znacznej części terytorium Polski, komplikują zarówno realizację, jak też późniejszą eksploatację systemów. Równocześnie bardzo intensywnie rozwija się rynek wyrobów stosowanych do budowy kanalizacji. W tej sytuacji szczególnego znaczenia nabierają charakterystyczne (unikatowe) cechy konkretnych wyrobów określonego producenta i warunki postępowania z nimi określone w materiałach wytwórcy. Szereg niedomówień wynika z konieczności akceptacji zmiennych zasad postępowania z nowymi rozwiązaniami materiałowymi i rozstrzygają tu zawsze rekomendacje producenta. Poszczególne wyroby tego samego typu, pochodzące od tego samego producenta oraz przynależące do tej samej grupy materiałowej, mogą mieć zasadniczo inne wymagania w stosunku do warunków posadowienia.

W powyższej sytuacji szczególnego znaczenia nabierają rozbieżności pomiędzy nazewnictwem formalnym (normowym), a stosowanym w praktyce, co odnosi się zwłaszcza do zachowań materiałowych (sztywność, elastyczność, podatność). W przypadkach skrajnych mamy do czynienia z przyznawaniem poszczególnym rozwiązaniom cech, których nie mogą one posiadać. Przykładem jest występujące niekiedy przypisywanie „elastyczności” wyrobom z polimerobetonów, mieszczących się w kategorii „sztywnych”.

Powyższe komplikuje kwestię istnienia zamienników oraz zakresu dopuszczalności ich stosowania. Konieczna jest akceptacja tego, że nowe wyroby mogą się zasadniczo różnić od tradycyjnych. Zgodnie z ustawą o normalizacji [44] stosowanie Polskich Norm jest dobrowolne, jednocześnie normy te mogą być powoływane w przepisach dopiero po ich opublikowaniu w języku polskim. Wprawdzie normy nie są obligatoryjne, jednak, o ile zleceniodawca umówi się z wykonawcą projektu, to stają się one obowiązujące dla danej dokumentacji. Równocześnie producenci deklarujący zgodność swoich wyrobów z normą i nie spełniający tych warunków narażeni są na sankcje karne [44]. Krajowa Izba Odwoławcza przy Urzędzie Zamówień Publicznych dopuszcza stosowanie kryteriów pozacenowych w ramach zamówień publicznych [94], w tym kierując się lepszymi walorami użytkowymi. Stawianie w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia kryteriów wyższych niż normowe jest dopuszczalne, jednak nie może być to związane ze wskazaniem wyrobu konkretnego producenta.

W odniesieniu do inwestycji współfinansowanych z różnych funduszy szczególne znaczenie posiada element trwałości efektu. W praktyce oznacza to możliwość powtórnego odbioru inwestycji nawet po upływie 5 lat od jej ukończenia ze wszelkimi konsekwencjami finansowymi wynikającymi z braku zachowania efektu (ograniczenie, a nawet cofnięcie, dofinansowania oraz naliczenie odsetek od zakwestionowanych kwot). W tym aspekcie należy przede wszystkim podkreślić znaczenie zmian w procedurach ustalania geotechnicznych warunków posadowienia obiektów budowlanych jako konsekwencji harmonizacji ustawodawstwa – Eurokod 7 [61, 62, 94].

1. Wstęp 
1.1. Zakres stosowania 
1.2. Definicje, symbole rysunkowe 
1.2.1. Definicje 
1.2.1.1. Definicje ogólne 
1.2.1.2. Definicje systemowe 
1.2.1.3. Definicje rur 
1.2.1.4. Definicje zachowań rur 
1.2.1.5. Kanalizacyjna studzienka rewizyjna 
1.2.1.6. Charakterystyczne problemy wyrobów betonowych 
1.2.2. Oznaczenia w dokumentacji projektowej 
1.3. Wymogi dotyczące wyrobów budowlanych 
2. Proces budowlany 
2.1. Strony procesu budowlanego 
2.1.1. Inwestor 
2.1.2. Projektant 
2.1.3. Kierownik budowy 
2.1.4. Inspektor nadzoru inwestorskiego 
2.2. Samodzielne funkcje techniczne w budownictwie 
2.3. Dokumentacja projektowa 
2.3.1. Projekt budowlany 
2.3.2. Projekt wykonawczy 
2.3.3. Odstępstwa od rozwiązania projektowego 
2.3.3.1. Istotne odstępstwo 
2.3.3.2. Nieistotne odstępstwo 
2.3.3.3. Szczególne problemy odstępstwa w kanalizacji 
2.3.3.4. Dokumentacja odstępstwa 
2.3.4. Dokumentacja podłoża budowlanego 
2.3.4.1. Podstawy formalne 
2.3.4.2. Warunki gruntowe i kategorie geotechniczne 
2.3.4.3. Określenie kategorii geotechnicznej 
2.3.4.4. Zakres badań geotechnicznych 
2.3.4.5. Zaliczenie kanalizacji grawitacyjnej do kategorii geotechnicznej 
2.4. Dokumentacja budowy 
2.4.1. Rodzaje dokumentacji 
2.4.2. Dokumentacja powykonawcza 
2.4.3. Dziennik budowy 
2.4.4. Książka obiektu budowlanego 
2.4.5. Geodezyjna inwentaryzacja powykonawcza sieci uzbrojenia terenu 
2.5. Regulacje lokalne 
3. Rozwiązania materiałowe rur 
3.1. Grupy materiałowe 
3.1.1. Zachowania rur 
3.1.2. Masa rur 
3.2. Konsekwencje zróżnicowań cech materiałowych 
3.3. Występowanie dwóch typoszeregów średnic 
3.4. Wykopy 
3.4.1. Różnice w warunkach posadowienia 
3.4.2. Przygotowanie podłoża dla rur z tworzyw lepkosprężystych 
3.4.3. Obsypka i zasypka rur z tworzyw lepkosprężystych 
3.4.4. Szerokość wykopu 
3.4.5. Specyfika rurociągów ciśnieniowych 
3.4.6. Utwierdzanie (blokowanie) złączy 
3.4.7. Wymagania w zakresie specjalnego przygotowania rur do montażu 
3.4.8. Dodatkowe izolowanie wyrobów betonowych 
3.5. Szczegółowe wymagania w zakresie analiz statyczno – wytrzymałościowych 
3.6. Zasady podłączania rurociągów z tworzyw do konstrukcji sztywnych 
4. Kanalizacyjna studzienka rewizyjna 
4.1. Kanalizacyjna studzienka rewizyjna z tworzyw sztucznych 
4.1.1. Informacje ogólne 
4.1.2. Studzienki zgodne z normą PN-EN13598 
4.1.2.1. Elementy składowe 
4.1.2.2. Cechowanie studzienek włazowych i niewłazowych 
4.1.2.3. Maksymalne głębokości instalowania studzienki z tworzyw 
4.1.3. Odciążenie studzienki 
4.1.4. Problem odporności na zgniatanie 
4.1.5. Przyłączenie kanalizacyjnej studzienki rewizyjnej do sieci 
4.2. Kanalizacyjna studzienka rewizyjna z betonu 
4.2.1. Ogólna klasyfikacja studzienek betonowych 
4.2.2. Elementy składowe studzienki 
4.2.2.1. Dno studzienki betonowej 
4.2.2.2. Połączenie studzienki betonowej z kanałem 
4.2.2.3. Kręgi studzienne 
4.2.2.4. Zwieńczenie 
4.2.2.5. Elementy złazowe 
4.2.2.6. Składowanie elementów 
4.2.2.7. Uwagi do montażu w podłożu 
4.2.2.8. Zasypywanie wykopów 
4.2.2.9. Transport prefabrykatów 
4.3. Regulacja wysokościowa 
5. Wpusty uliczne (deszczowe) 
5.1. Rodzaje wpustów 
5.2. Tradycyjne wpusty 
5.3. Odwodnienia liniowe 
6. Przepompownie ścieków 
7. Urządzenia do rozsączania ścieków do gruntu 
7.1. Ogólne zasady 
7.2. Rozsączanie ścieków sanitarnych 
7.3. Rozsączanie wód opadowych 
8. Urządzenia przeciwzalewowe 
9. Odbiór robót 
9.1. Wstęp 
9.2. Uczestnicy odbioru 
9.3. Protokół odbioru 
9.4. Odbiór techniczny końcowy 
9.5. Próba szczelności rurociągu grawitacyjnego 
9.6. Próba szczelności rurociągu ciśnieniowego 
9.7. Zawiadomienie/pozwolenie na użytkowanie 
10. Eksploatacja kanalizacji 
10.1. Warunki prowadzenia eksploatacji 
10.2. Podstawowe działania 
10.3. Przegląd sieci 
10.4. Przegląd kompleksowy 
10.5. Przegląd kamerą 
10.6. Czyszczenie kanałów 
10.7. Aktualne rozwiązania czyszczenia kanałów 
10.7.1. Ogólna zasada 
10.7.2. Problemy wyboru samochodu 
10.7.2.1. Gabaryty samochodu 
10.7.2.2. Problem efektywności wykorzystania samochodu 
10.7.2.3. Wskazane parametry samochodu 
10.8. Eksploatacja kanalizacji deszczowej 
10.8.1. Wpusty uliczne 
10.8.2. Urządzenia do rozsączania wód opadowych 
10.8.3. Eksploatacja zbiornika retencyjnego 
10.8.4. Eksploatacja separatorów 
10.8.4.1. Separatory koalescencyjne 
10.8.4.2. Separatory lamelowe 

Materiały źródłowe 
I. Akty prawne 
II. Normy 
III. Literatura
Dodatek A: Wykaz ważniejszych norm powołanych 
Dodatek B: Zalecenia w zakresie zachowania minimalnych odległości
Dodatek C: Przykłady protokołów odbioru 
C.1. Wzory protokołów stosowanych w różnych przedsiębiorstwach 
C.2. Wzory dostępne na portalach internetowych, np. portalu chomikuj.pl 
Dodatek D: Bezpieczeństwo pracy 
D.1. Ogólne zasady 
D.2. Zatrudnianie pracowników 
D.3. Organizacja stanowiska pracy 
D.4. Bezpieczeństwo i higiena pracy 
D.4.1. Roboty ziemne 
D.4.2. Transport wewnętrzny 
D.4.3. Magazynowanie 
D.4.4. Zasady stosowania znaków i sygnałów niebezpieczeństwa 
D.4.5. Wypadki przy pracy i choroby zawodowe 
D.4.6. Plan bezpieczeństwa i ochrony zdrowia 
D.4.6.1. Obowiązek sporządzenia planu BIOZ 
D.4.6.2. Konstrukcja planu BIOZ 

Autorzy: prof.dr hab.inż. Ziemowit Suligowski, dr inż. Sylwia Fudala-Książek

Wydanie: pierwsze

Rok wydania: 2016

ISBN: 978-83-60956-47-2

Ilość stron: 172

Wydawca: Wydawnictwo Seidel-Przywecki Sp. z o.o.

Format książki: wersja cyfrowa (dostęp online)

prof. dr hab.inż. Ziemowit Suligowski
Jest absolwentem Instytutu Hydrotechniki Politechniki Gdańskiej - mgr inż. urządzeń sanitarnych (1971), dr nauk technicznych- Instytut Hydrotechniki Politechniki Gdańskiej (1971), dr habilitowany nauk technicznych - Wydział Inżynierii Środowiska Politechniki Wrocławskiej (1992), profesor nauk technicznych (2007). Jest rzeczoznawcą Polskiego Zrzeszenia Inżynierów i Techników Wodnych i Melioracyjnych, członkiem honorowym Polskiego Zrzeszenia Inżynierów i Techników Sanitarnych. Należy do Pomorskiej Izby Inżynierów Budownictwa, uczestniczy w pracach Komisji Egzaminacyjnej. Posiada uprawnienia budowlane bez ograniczeń do projektowania i kierowania w zakresie sieci wodociągowych i kanalizacyjnych uzbrojenia terenu oraz instalacji sanitarnych. Jest członkiem Rady Programowej " Wiadomości ProjektantaBudownictwa" (Izba Projektowania Budowlanego) oraz Komitetu Naukowego miesięcznika Wodociągi-Kanalizacja. Jest redaktorem działowym czasopisma "Inżynieria Morska i Geotechnika", redaktorem naukowym wydawnictwa ciągłego "Warunki Techniczne Wykonania i Odbioru Sieci i Instalacji Wod-Kan". Wypromował wielu doktorów oraz był opiekunem kilkuset prac magisterskichi inzynierskich. Jest autorem i współautorem licznych prac książkowych oraz skryptów dla studentów z zakresu wodociągów i kanalizacji, artykułów  w czasopismach naukowo-technicznych i technicznych, ekspertyz oraz opinii technicznych i naukowo-technicznych.

dr inż. Sylwia Fudala-Książek
Adiunkt na Wydziale Inżynierii Lądowej i Środowiska Politechniki Gdańskiej. W latach 2005 – 2009 pracownik Gdańskiego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej jako projektant, a także na stanowisku zajmującym się zagadnieniami ochrony środowiska w przedsiębiorstwie. Obecnie konsultant zajmujący się gospodarką odciekową w dwóch największych zakładach zagospodarowania odpadów na terenie województwa pomorskiego. Autorka i współautorka  kilkunastu prac naukowych o zasięgu krajowym i międzynarodowym, a także uczestniczka licznych konferencji i sympozjów obejmujących tematyką różne zagadnienia inżynierii sanitarnej. Należy do międzynarodowego stowarzyszenia International Water Association (IWA). Była również wykonawcą projektów badawczych finansowanych w ramach funduszy krajowych, norweskich oraz europejskich.