Budowa Nord Stream 2 od wielu lat budzi w Polsce emocje. Sprawa ma oczywisty wpływ na bezpieczeństwo energetyczne Polski, a także ma wymiary geopolityczne i geoekonomiczne. Najnowszym rozdziałem opowieści jest porozumienie amerykańsko-niemieckie dotyczące de facto zgody na dokończenie inwestycji. Doktor Anna Mikulska, ekspert Baker Institute for Public Policy w Rice University of Houston w stanie Teksas uważa, że Stany Zjednoczone dopiero teraz mają dużą rolę do odegrania w polityce energetycznej Europy Środkowo-Wschodniej.
– Myślę że tej roli jeszcze nie wykorzystały w takim takim zakresie, w jakim rzeczywiście mogłyby wykorzystać – mówi dr Anna Mikulska w podcaście Instytutu Polityki Energetycznej im. Łukasiewicza „Polityka Energia Klimat”. – Z moim współpracownikiem Gabrielem Collinsem już od 2018 roku proponujemy podejście Stanów Zjednoczonych oparte nie na sankcjach, ale na inwestycjach. Byłoby to geoekonomiczne podejście do sytuacji bezpieczeństwa energetycznego w Polsce, w regionie i w całej Europie. Teraz Stany Zjednoczone mogą prowadzić dość jasną politykę, mogą wspomóc państwa Europy Wschodniej i Środkowej i zapewnić, że nie będą one podporządkowane Rosji w kwestiach gazowych, energetycznych i ogólnie geopolitycznych. Tutaj właśnie mówimy o geoekonomii, która związana jest z inwestycjami Stanów Zjednoczonych jako rządu, bądź również wspomaganiu inwestycji amerykańskich podmiotów prywatnych.
Ekspertka zwraca uwagę na dywersyfikację dostaw do Europy Środkowo-Wschodniej oraz na liberalizację rynku. Dywersyfikacja zaszła już w Polsce, zachodzi w Chorwacji i na Ukrainie. Stany Zjednoczone będą miały dużą rolę w połączeniu Ukrainy z resztą Europy poprzez swoje inwestycje, pożyczki na inwestycje w infrastrukturę gazową oraz w modelu liberalizacji rynku. Anna Mikulska ocenia, że umowa amerykańsko-niemiecka może być korzystna dla Ukrainy. Chodzi o aspekt wspomagania inwestycji zagranicznych na Ukrainie.
– Ukraina do tej pory miała ogromne problemy z tym, aby takie inwestycje do siebie ściągnąć – przypomina ekspertka. – Jest to kwestia spraw wewnętrznych, korupcji, braku zaufania co do przyszłości gospodarki ukraińskiej oraz okupacja rosyjska, która nastawiona jest na zdestabilizowanie Ukrainy.
Inwestycje wspomagane przez Stany Zjednoczone i przez Niemcy będą bardzo pozytywnym elementem dla Ukrainy w kontekście potencjalnych ingerencji Rosji w sprawy tego kraju, czy to militarnej czy gospodarczej. Jeśli Niemcy czy Stany Zjednoczone będą miały tam swoje firmy, to będą chciały je chronić.
W opinii ekspertki nie jest przesądzone, że kraje Europy środkowo-wschodniej stracą na Nord Stream 2. Najważniejsze jest to aby rynek Europy Środkowej coraz bardziej przypominał rynek Europy Zachodniej, Należy pamiętać o tym że Rosja i Niemcy oraz inne kraje Europy Zachodniej handlowały gazem podczas zimnej wojny, nie było przerw w dostawach tego gazu. Oba rynki się potrzebowały, a dodatkowo rynek zachodni był rozwinięty jeżeli chodzi o połączenia pomiędzy krajami i możliwości zbilansowania.
Rozmówczyni podcastu „Polityka Energia Klimat” zwraca uwagę, że do tej pory Polska płaciła za gaz więcej niż kraje zachodnie, ponieważ nie miała dostępu do innych źródeł tego paliwa. Oprócz kwestii geopolityki czy geoekonomii, Rosja robiła to co każdy monopolista czy dominujący dostawca będzie robił – zawyżała ceny. Stworzenie rynku, w którym dostęp do Nord Stream 2 jest dodatkowym źródłem gazu oznacza, że jest więcej podaży. A jeżeli jest więcej ewentualnej podaży, to ceny wówczas spadają. Jeżeli rynek się tak rozwinie, będzie to pozytyw dla Polski czy dla Europy Środkowo-Wschodniej. Także pozytywem będzie ewentualny rozwój Ukrainy i włączenie jej bardziej do struktur rynku gazowego europejskiego.
– Należy przypomnieć, że Ukraina ma ogromne magazyny gazu. I tak jak kiedyś była spichlerzem Europy jeżeli chodzi o ziarno, w tym momencie może być spichlerzem Europy jeżeli chodzi o gaz – ocenia dr Anna Mikulska. – Kto wykorzystuje obecnie te zbiorniki? Wykorzystuje je Gazprom, widzieliśmy to podczas COVIDU, gdy gaz pochodzący z Rosji nie był konkurencyjny i Gazprom nie mógł wyeksportować go tak wiele. Gdzie był ten gaz przechowywany? Na Ukrainie, więc Ukraina tak naprawdę może ciągle mieć korzyści z handlu z Rosją natomiast będą one się odbywać na zasadach rynkowych a nie na zasadach podległości czy dominacji.
Ważne są też kwestie płatności tranzytowej, zwłaszcza jeżeli chodzi o Ukrainę. Dotychczasowa opłata – wcale nie mała – mogła także służyć uzależnianiu Kijowa od Moskwy. Natomiast gaz może otrzymywać poprzez rewers.
***
Nagranie podcastu dostępne jest na stronie internetowej: www.instytutpe.pl/podcasty-energia-ipe-polityka-gospodarka-klimat
Podcast dostępny jest także bezpośrednio na:
Youtube: www.youtube.com/watch?v=qlWx3rEBDvE
Spotify: spoti.fi/2VNqFXP
Soundcloud: https://soundcloud.com/instytutpe/nord-stream2-a-bezpieczenstwo-energetycnze-europy-srodkowej-energia-ipe-03
Google Podcast: https://bit.ly/3yTTnEM
Breaker: https://www.breaker.audio/energia-ipe-polityka-gospodarka-klimat/e/92200728
Anchor: https://anchor.fm/dashboard/episode/e15qhhj
Polityka Energia Klimat to podcast przygotowywany przez Instytut Polityki Energetycznej im. Ignacego Łukasiewicza. Eksperci think tanku, jak i zaproszeni goście mówią o najważniejszych sprawach dotyczących sektora energetycznego, komentują bieżące wydarzenia, charakteryzują szersze trendy.
Instytut Polityki Energetycznej im. Ignacego Łukasiewicza w Rzeszowie to powstały w 2015 r. niezależny think tank grupujący ekspertów zajmujących się energetyką. Instytut prowadzi działalność naukowo-badawczą, ekspercką, propaguje naukę i wiedzę o polityce energetycznej. Wydaje też analizy, raporty, książki czy anglojęzyczne czasopismo naukowe Energy Policy Studies.
Dr Anna Mikulska będzie uczestniczką VI Konferencji „Bezpieczeństwo energetyczne – filary i perspektywa rozwoju”, którą Instytut Polityki Energetycznej im. Ignacego Łukasiewicza organizuje w dniach 13 i 14 września na Politechnice Rzeszowskiej.
Partnerzy Strategiczni: ML System S.A., PGE Polska Grupa Energetyczna S.A.
Główny Partner: Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A.
Srebrni Partnerzy: OGP GAZ-SYSTEM S.A., PKN ORLEN S.A., Polska Spółka Gazownictwa, Samorząd Województwa Podkarpackiego, Olesiński i Wspólnicy
Brązowi Partnerzy: Lotos S.A., PERN S.A., EuRoPol GAZ S.A., MPWiK Rzeszów, IBG Instalbud
Sponsorzy wspierający: Gas Trading S.A., 4Prime, Inżynieria Rzeszów S.A., DFE Security, Zakłady Magnezytowe “ROPCZYCE” S.A.
Partner Instytucjonalny: Agencja Rynku Energii
Patronat medialny nad VI Konferencją objęli: Polska Agencja Prasowa Biznes, Interia, Centrum Informacji Rynku Energii CIRE.PL, BiznesAlert.pl, Baltic Wind, 24/7Communication, TVP3 Rzeszów, Polskie Radio Rzeszów, EURACTIV, Wprost, WysokieNapiecie.pl, Energetyka24.com, ISBnews, Gram w zielone, GlobEnergia.pl, Green-News.pl, CNG-LNG.pl, Smart-Grids.pl, Biomasa, Miesięcznik Instal, Wiadomości Naftowe i Gazownicze, Napędy i Sterowanie, Nowa Energia, Wydawnictwo Seidel-Przywecki, Polskie Towarzystwo Bezpieczeństwa Narodowego, Warsaw Institute Review, Energetyka, Info OPS Polska, Energia i Recykling, Portal Stoczniowy, Portal Gospodarka Morska, GospodarkaPodkarpacka.pl, Trendy w Energetyce, Teraz Środowisko, Świat OZE, Energetyka Wodna, Forum Polskiej Gospodarki, Energetyka Cieplna i Zawodowa, Energetykacieplna, Elektroinżynieria, Ochrona i Bezpieczeństwo, Rynek Inwestycji, Wodorowy Świat, portalkomunalny.pl, Tankuj LNG, Nowiny24, Mój Rzeszów, Radio VIA, Gazeta Politechniki, Radio Centrum
Patronat honorowy nad wydarzeniem objęli: Prezes Rady Ministrów, Minister Klimatu i Środowiska, Minister Aktywów Państwowych, Minister Edukacji i Nauki, Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce, Dyrektor Rządowego Centrum Bezpieczeństwa, Szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, Prezes Głównego Urzędu Statystycznego, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Narodowa Agencja Poszanowania Energii, Stowarzyszenie Polska Izba Magazynowania Energii, Komisja ds. Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych, Przewodniczący Komisji Gospodarki i Rozwoju Sejmu RP, Komisja Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii, Wojewoda Podkarpacki, Marszałek Województwa Podkarpackiego, Prezydent Miasta Rzeszowa, Rektor Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza.
Źródło: Informacja prasowa IPE
