Projekt rozporządzenia został poddany procedurze opiniowania i konsultacji, przeprowadzonej zgodnie z §34 uchwały nr 190 Rady Ministrów z dnia 29 października
2013 r. – Regulamin pracy Rady Ministrów (M.P. poz. 979), z instytucjami, organizacjami i przedsiębiorstwami związanymi pośrednio lub bezpośrednio z gospodarowaniem odpadami oraz gospodarką wodno-ściekową.
Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska zmieniającego rozporządzenie w sprawie komunalnych osadów ściekowychudostępniony został na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Rządowego Centrum Legislacji, w zakładce Rządowy Proces Legislacyjny w dniu 26 listopada 2020 r.
Projekt został skierowany do konsultacji publicznych do następujących podmiotów: Federacja Regionalnych Związków Gmin i Powiatów RP, Instytut Gospodarowania Odpadami sp. z o.o., Izba Gospodarcza Wodociągi Polskie, Krajowa Izba Gospodarki Odpadami, Krajowa Izba Gospodarcza, Ogólnopolska Izba Gospodarcza Ochrony Środowiska, Polska Izba Ekologii, Polska Izba Gospodarki Odpadami, Polski Klub Ekologiczny, Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej, Stowarzyszenie Polskich Przedsiębiorców Gospodarki Odpadami, Stowarzyszenie Eksploatatorów Obiektów Gospodarki Wodno – Ściekowej, Stowarzyszenie Polskich Przedsiębiorców Gospodarki Odpadami, Związek Pracodawców Gospodarki Odpadami. Do opiniowania projekt został skierowany do Głównego Inspektora Sanitarnego, Krajowej Stacji Chemiczno-Rolniczej, Instytutu Ochrony Środowiska – PIB, Instytutu Ekologii Terenów Uprzemysłowionych, Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach – PIB, Instytutu Medycyny Wsi w Lublinie, Krajowej Radzie Izb Rolniczych, Unii Metropoli Polskich, Związku Gmin Wiejskich RP, Związku Miast Polskich.
Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 6 maja 2005 r. o Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego oraz o przedstawicielach Rzeczypospolitej Polskiej w Komitecie Regionów Unii Europejskiej (Dz. U. Nr 90, poz. 759) projekt ustawy wraz z uzasadnieniem i oceną skutków regulacji został skierowany do zaopiniowania przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego.
Projekt nie dotyczy spraw, o których mowa w art. 1 ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2232).
Zestawienie zgłoszonych propozycji wraz ze stanowiskiem Ministerstwa Klimatu i Środowiska zostanie umieszczone w Biuletynie Informacji Publicznej.
W trakcie opiniowania i konsultacji opinię przekazali: Izba Gospodarcza Wodociągi Polskie, Stowarzyszenie Eksploatatorów Obiektów Gospodarki Wodno-Ściekowej, Stowarzyszenie Forum Galicyjskich Wodociągów, Przedsiębiorstwo Inżynierii Komunalnej sp. z o.o. w Pszczynie, Instytut Ochrony Środowiska -PIB, Związek Samorządów Polskich, Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji S.A. w Krakowie, Krajowa Rada Izb Rolniczych, Aquanet S.A., Laboratorium SGS Polska 43-200 Pszczyna, Krajowa Stacja Chemiczno Rolnicza w Warszawie, Radosław Jasiński, Kancelaria Radców Prawnych Zygmunt Jerzmanowski i Wspólnicy sp. k., Ziemia Polska Sp. z o.o.
Wpłynęło zgłoszenie podmiotu zainteresowanego pracami nad projektem rozporządzenia w trybie przepisów o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa, zgodnie z §51 ust. 1 pkt 3 uchwały nr 190 Rady Ministrów z dnia 29 października 2013 r. – Regulamin pracy Rady Ministrów, od Kancelarii Radców Prawnych Zygmunt Jerzmanowski i Wspólnicy sp. k.
Podmioty ww. zgłosiły ogółem ok. 70 uwag, z czego 8 zakwalifikowano jako uwagi o charakterze ogólnym, a pozostałe to uwagi szczegółowe.
W związku z funkcjonowaniem Zespołu doradczego do spraw systemowych rozwiązań w zakresie gospodarki odpadami powołanego Zarządzeniem Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 23 listopada 2020 r. [1] powołano Zespół roboczy ds. rozwiązań w zakresie wykorzystania odpadów do produkcji nawozów i środków poprawiających właściwości gleby. W związku z prowadzoną w tym czasie analizą uwag zgłoszonych w ramach konsultacji i opiniowania do przedmiotowego projektu rozporządzenia, zgłoszone uwagi poddano szerszej dyskusji na posiedzeniu ww. Zespołu roboczego, które odbyło się w dniu 18 lutego 2021 r. Po omówieniu uwag, zgodnie z ustaleniami podjętymi na spotkaniu, przekazano zmodyfikowane/nowe propozycje zapisów przez Izbę Gospodarcza Wodociągi Polskie pismem z dnia 8 marca 2021 r. oraz przez Stowarzyszenie Eksploatatorów Obiektów Gospodarki Wodno-Ściekowej pismem z dnia 5 marca 2021r.
Większość uwag o charakterze ogólnym wskazuje na potrzebę uporządkowania zasad stosowania komunalnych osadów ściekowych na powierzchni ziemi. W uwagach podkreślano, że właściwa gospodarka osadowa jest największym wyzwaniem dla najmniejszych oczyszczalni ścieków, a wykorzystanie osadów na gruntach rolnych jest najtańszą metodą zawracania substancji odżywczych do środowiska. Z uwag zgłoszonych przez przedstawicieli branży wodno-kanalizacyjnej wynika, że zaproponowane zmiany mogą się przyczynić do ograniczenia możliwości zagospodarowania komunalnych osadów ściekowych, co może pociągnąć za sobą dalsze wzrosty cen, a w konsekwencji konieczność znaczącego wzrostu taryf za odprowadzanie ścieków.
Poniżej przedstawiono omówienie najważniejszych zmian dokonanych w projekcie w związku z uwzględnieniem zgłoszonych uwag oraz wyjaśnienie do najistotniejszych propozycji, które zostały odrzucone.
Liczne uwagi szczegółowe odnosiły się do zawartej w projekcie propozycji wskazanej granicznej zawartość związków organicznych w komunalnych osadach ściekowych przeznaczonym do odzysku na poziomie do 60% suchej masy (s.m.). Nie kwestionując zasadności doprecyzowania wymagań dla osadów ustabilizowanych, podkreślano,
że wprowadzenie takiego parametru potwierdzającego ustabilizowanie, a co za tym idzie możliwość stosowania na powierzchni ziemi, wykluczy wiele oczyszczalni z możliwości stosowania komunalnych osadów ściekowych w rolnictwie. Wskazywano, że przyjęcie jedynie takiego kryterium spowoduje znaczące ograniczenie lub wyeliminowanie stosowania komunalnych osadów ściekowych na powierzchni ziemi, również tych dobrze ustabilizowanych. Biorąc pod uwagę fakt, że każda oczyszczalnia funkcjonuje w różnych warunkach i w oparciu o różne technologie oczyszczania ścieków i przeróbki osadów ściekowych, przyjęto propozycję rozszerzenia listy procesów stanowiących kryterium stabilizacji. Rozwiązanie takie pozwoli na przyjęcie różnych kryteriów stabilizacji przy uwzględnieniu takich warunków jak: wielkości oczyszczalni, zastosowanych metod stabilizacji, zastosowanych procesów powodujących zmniejszenie zagniwania osadów, określonego obciążenia osadu, wieku osadu.
Znaczna część uwag szczegółowych odnosząca się do zmiany przepisów dotyczącej obowiązku badania każdej partii komunalnych osadów ściekowych, bezpośrednio przed ich przekazaniem do stosowania, wskazują na potrzebę wprowadzenia definicji partii komunalnych osadów ściekowych do badań na terenie oczyszczalni, na której wytwarzanie następuje w sposób ciągły, bez magazynowania. Ponadto, w uwagach podkreślano,
że planowana nowelizacja zwiększy częstotliwość badań osadów, przeznaczonych
do stosowania na powierzchni ziemi. Wyrażano również wątpliwości odnośnie wymogu badań osadu ściekowego bezpośrednio przed przekazaniem go do stosowania. Aby nie naruszyć dotychczasowej praktyki stosownej w oczyszczalniach ścieków w tym zakresie, a jednocześnie w sposób jednolity i nie budzący wątpliwości określać partię komunalnych osadów ściekowych, którą należy poddawać badaniom oraz określić częstotliwość wykonywania tych badań, zmieniono brzmienie proponowanego przepisu.
Ponadto, w zgłoszonych uwagach podkreślano, że wprowadzenie powyższych regulacji, wymaga określenia horyzontu czasowego potrzebnego do dostosowania do nowych wymagań dotyczących jakości osadów przewidzianych do wykorzystania na powierzchni ziemi. Okres ten powinien być zróżnicowany dla obiektów różnej wielkości. Oceniono, że realizacja procesu inwestycyjnego dla instalacji potrzebnej do stabilizacji osadów ściekowych
wg parametrów przyjętych w projekcie rozporządzenia to okres od 2 do 3 lat w zależności
od wielkości zamierzenia i przyjętego rozwiązania technologicznego. Uwagi w tym zakresie zostały uwzględnione poprzez wydłużenie vacatio legis.
Część zgłoszonych uwag dotyczyła zaproponowanych zmian metod referencyjnych badań komunalnych osadów ściekowych. Zgłoszone w tym zakresie uwagi, które miały charakter doprecyzowujący i uzupełniający i w zdecydowanej większości zostały uwzględnione.
Uwagi, postulujące odstąpienie od proponowanych zmian odnośnie metody oznaczania liczba żywych jaj pasożytów jelitowych Ascaris sp., Trichuris sp., Toxocara sp., nie zostały uwzględnione. Celem wyeliminowania rozbieżności w zakresie oznaczania i wykrywania liczby żywych jaj pasożytów jelitowych Ascaris sp., Trichuris sp., Toxocara sp., w komunalnych osadach ściekowych, z powodu mało dokładnego i niewystarczająco precyzyjnego opisu metodyki referencyjnej, zdecydowano o nieodstępowaniu od zaproponowanych zmian w tym zakresie.
W związku z uwagami jakie zostały zgłoszone do uzasadnienia oraz Oceny Skutków Regulacji wprowadzono stosowne zmiany i uzupełnienia.
Szczegółowe odniesienie do wszystkich zgłoszonych uwag zawarto w tabeli uwag z konsultacji publicznych.
[1] Dz. Urz. MKiŚ poz. 16, które zostało zmienione zarządzeniem Zarządzenie Ministra Klimatu i Środowiska
z dnia 27 listopada 2020 r. zmieniające zarządzenie w sprawie powołania Zespołu doradczego do spraw systemowych rozwiązań w zakresie gospodarki odpadami (Dz. Urz. MKiŚ poz. 18).
