17 czerwca to dobra okazja, by zadać sobie kilka niewygodnych pytań. Na przykład: co mają wspólnego dzban wody na ramionach mieszkanki Afryki oraz pustynne safari w ofercie polskiego biura turystycznego? Co łączy nasze bawełniane koszulki z burzami pyłowymi w Uzbekistanie?
W 1995 roku Organizacja Narodów Zjednoczonych wyznaczyła 17 czerwca na doroczny Światowy Dzień Przeciwdziałania Pustynnieniu i Suszy. Są to zjawiska, które w obliczu zmian klimatycznych coraz częściej pokazują swoje złowrogie oblicze. Jednak celem obchodów święta jest nie tylko rozprawianie o problemach, lecz także szukanie rozwiązań. Dzięki mądremu zarządzaniu zasobami skutki pustynnienia i suszy mogą być mniej groźne.
A jakie przeciwdziałania podjęto w Polsce?
Powstał plan przeciwdziałania skutkom suszy (PPSS). To pierwszy dokument planistyczny o randze krajowej. Jego opracowanie wynika z postanowień dyrektyw i wytycznych unijnych, a także przepisów prawa krajowego (art. 184 ustawy Prawo wodne). Plan przeciwdziałania skutkom suszy będzie miał rangę rozporządzenia Ministra właściwego do spraw gospodarki wodnej. Przygotowanie Planu rozłożone jest na lata 2018-2020 i składa się z następujących zadań:
- opracowanie projektu PPSS, który uwzględnia podział kraju na obszary dorzeczy,
- ocena strategiczna oddziaływania na środowisko projektu Planu,
- przygotowania projektu rozporządzenia przyjmującego PPSS,
- działania informacyjno-promocyjne Stop Suszy.
Po przygotowaniu planu powstanie projekt, który będzie realizowany w latach 2021-2027. Główny cel zawiera się już w samej nazwie Planu jako przeciwdziałanie skutkom suszy. Cel główny PPSS doprecyzowany jest przez 4 cele szczegółowe:
- skuteczne zarządzanie zasobami wodnymi dla zwiększenia dostępnych zasobów wodnych,
- zwiększanie retencjonowania (magazynowania) wód,
- edukacja w zakresie suszy i koordynacja działań powiązanych z suszą,
- stworzenie mechanizmów realizacji i finansowania działań służących przeciwdziałaniu skutkom suszy.
W PPSS odnajdziemy odpowiedzi na następujące pytania:
- Gdzie i w jakiej ilości mamy zasoby wody dostępnej do użytkowania? – analiza możliwości powiększenia dyspozycyjnych zasobów wodnych,
- Jakie działania inwestycyjne służące zwiększaniu ilości zasobów wodnych lub umożliwiających korzystanie z nich są proponowane do realizacji? – propozycje budowy lub przebudowy urządzeń wodnych,
- Jakie inne działania, które zwiększą zdolności zatrzymywania wody w okresie suszy (techniczne i nietechniczne) są proponowane do wdrożenia? – propozycje niezbędnych zmian w zakresie korzystania z zasobów wodnych oraz zmian naturalnej i sztucznej retencji,
- Jakie są konkretne kierunki, działania i rozwiązania w zakresie przeciwdziałania i ograniczania skutków suszy? – katalog działań służących przeciwdziałaniu skutkom suszy.
Najważniejszym elementem PPSS jest katalog działań, w którym znajdują się konkretne, mierzalne rozwiązania, które należy wdrożyć, aby ograniczyć skutki suszy. Katalog ma wymiar operacyjny wobec pozostałych elementów, które są sformułowane w charakterze analizy lub propozycji. Poprzez ten zbiór optymalnych działań realizowane są cele szczegółowe PPSS, a dzięki nim cel główny.
Ważne jest podkreślenie, iż PPSS nie stanowi planu inwestycyjnego, prezentuje jedyne plany budowy, przebudowy i remontu urządzeń wodnych, które zostały zawarte w innych dokumentach planistycznych z zakresu gospodarki wodnej. PPSS jest zgodny z celami środowiskowymi, w zakresie dobrego stanu wód, o których jest mowa w Ramowej Dyrektywie Wodnej.
Projekt PPSS, po uzgodnieniach z wojewodami i ministrami, jest poddawany ogólnopolskim, półrocznym konsultacjom społecznym Opens in a new window. Konsultacje kończą się 24.06.2020.
Więcej informacji na: wody.gov.pl
Opracowano na podstawie:
stopsuszy.pl ; wody.gov.pl/nasze-dzialania/stop-suszy ; kalendarzekologiczny.pl
