Miejska oczyszczalnia ścieków mimo gruntownej modernizacji przeprowadzonej w 2000 roku, po kilkunastu latach intensywnej eksploatacji wymaga w chwili obecnej podjęcia działań zmierzających do rozbudowy i przebudowy procesów technologicznych pod kątem zwiększenia wydajności oczyszczalni. Ponadto zmiana wymagań dotyczących jakości oczyszczanych ścieków oraz postęp technologiczny w tym zakresie wymagają wdrożenia zmian w zakresie gospodarki energetycznej, wykorzystania odpadów oraz konieczności wprowadzenia dezodoryzacji z uwagi na położenie oczyszczalni w sąsiedztwie obiektów sportowych.
W wyniku tego w 2014 r. Spółka złożyła wniosek do NFOŚiGW o dofinansowanie dokumentacji na modernizację oczyszczalni ścieków w ramach programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. W związku z przyznanym dofinansowaniem w 2015 r. wykonana została kompletna dokumentacja projektowa i uzyskano pozwolenie na budowę. Na początku 2017 roku został złożony wniosek na dofinansowanie zadania ze środków unijnych POIiŚ. Zgodnie z przyjętym we wniosku harmonogramem po uzyskaniu dofinansowania w latach 2020-2022 będą przeprowadzone prace związane z przebudową i rozbudową Łomżyńskiej Oczyszczalni.
…
W dniu 20.11.2017 r. została podpisana umowa z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na dofinansowanie przedsięwzięcia. W toku prowadzonych postępowań przetargowych na wyłonienie Wykonawcy Robót, z powodu cen ofertowych znacznie przekraczających zakładany budżet, Spółka trzykrotnie zmuszona była unieważniać postępowania. W październiku 2018 r. został złożony wniosek o zwiększenie dofinansowania, który został zaakceptowany i w styczniu 2019 r. podpisano stosowny aneks do umowy. W dniu 28.08.2019 r. Zamawiający dokonał otwarcia złożonych ofert w ramach czwartego postępowania przetargowego. W związku z utrzymującymi się cenami przekraczającymi kwotę, którą MPWiK planował przeznaczyć na sfinansowanie zadania, Spółka zdecydowała się wystąpić do NFOŚiGW z wnioskiem o dofinansowanie przedsięwzięcia w formie pożyczki. Wniosek został rozpatrzony pozytywnie. W styczniu 2020 r. została podpisana umowa z konsorcjum firm Instal Warszawa S.A. i Eko Partnerzy Sp. z o.o.. Wartość kontraktu wynosi ok. 90 mln zł. Brutto.
Należy wziąć pod uwagę, iż obecnie funkcjonująca oczyszczalnia ścieków została zaprojektowana na 95 000 RLM, natomiast średnio pracuje na poziomie 140% RLM. Duży wskaźnik RLM zanieczyszczeń dopływających na oczyszczalnie ścieków wynika z rozwoju sieci i składu ścieków. W związku z powyższym konieczne jest podjęcie działań mających na celu przystosowanie oczyszczalni do przejmowania i oczyszczania coraz większej liczby ścieków.
W procesie pracy całej oczyszczalni stwierdzono „słabe punkty” związane z funkcjonowaniem obiektów ciągu ściekowego i osadowego. Do najważniejszych można zaliczyć:
- Zła praca reaktora biologicznego związana ze zbyt małą kubaturą. Analiza jakości ścieków odprowadzanych do odbiornika wykazuje, że już przy obecnych przepływach ścieków oczyszczalnia pracuje na granicy swoich możliwości i już niewielkie zwiększenie ładunku zanieczyszczeń w dopływie do oczyszczalni może spowodować przekroczenie dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń w ściekach odprowadzanych do odbiornika
- Zbyt mała pojemność komory fermentacyjnej sprawia, że odzysk biogazu jest mniejszy od oczekiwanego (w roku 2012 średnia produkcja biogazu wyniosła ok. 1 650 m3/d podczas, gdy teoretyczne szacunki wskazują, że po rozbudowie oczyszczalni produkcja biogazu może zbliżyć się do 3 500 m3/d.
- Zbyt mała wydajność instalacji zagęszczania i odwadniania osadu w skład których wchodzą wyeksploatowane urządzenia
- Brak możliwości zasilania OBF z pominięciem WKFz
- Konieczność zapewnienia hermetyzacji i dezodoryzacji obiektów części mechanicznej, osadników wstępnych, piaskowników, kanałów otwartych
- Konieczność usprawnienia pracy zagęszczaczy grawitacyjnych
- Konieczność modernizacji odcinka kanału odprowadzającego ścieki do odbiornika (obecnie odpływ ścieków oczyszczonych odbywa się korytem otwartym. Rów otwarty jest własnością oczyszczalni, ale tereny przyległe są własnością prywatną, co stwarza problemy przy konieczności czyszczenia kanału i dojazdu tam ciężkim sprzętem. Zalewanie międzywala ściekami oczyszczonymi przy wysokich stanach wody w odbiorniku powoduje roszczenia właścicieli przyległych terenów w stosunku do oczyszczalni
- konieczność modernizacji systemu cieplnego oczyszczalni w celu podniesienia sprawności, efektywności oraz bezpieczeństwa pracy w sytuacjach kryzysowych
Celem głównym rozbudowy i przebudowy oczyszczalni ścieków jest poprawa jakości systemu wodno-kanalizacyjnego w aglomeracji Łomża poprzez wzrost wydajności i funkcjonalności oczyszczalni ścieków oraz zwiększenie liczby ludności korzystającej z sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej.Cel ten będzie realizowany poprzez wypełnienie celów cząstkowych tj.:
- ograniczenie procesu przedostawania się niebezpiecznych substancji zagrażających życiu i zdrowiu ludzi do wody i gleby, oraz dotrzymywanie bezpiecznych wskaźników emisyjnych w odniesieniu do pozostałych substancji zagrażających ekosystemom wodnym,
- dostosowanie gospodarki ściekowej aglomeracji do wymogów prawa polskiego i unijnego, szczególnie do Dyrektywy Rady 91/271/EWG,
- poprawa efektywności, sprawności i bezpieczeństwa funkcjonowania systemu wodno-ściekowego,
- zmniejszenie energochłonności systemu wodno-ściekowego i poprzez to osiągnięcie pozytywnego wpływu na politykę klimatyczną oraz ograniczanie emisji gazów cieplarnianych do atmosfery,
Krzysztof Duda
Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Łomży
…