Pomimo kilkunastoletniego aktywnego rozwoju i unowocześniania infrastruktury sanitarnej w Polsce w ostatnich latach jej stan na terenach niezurbanizowanych nadal odbiega od średnich standardów unijnych. Jednocześnie uzyskiwany efekt oczyszczania ścieków bytowo-gospodarczych nie spełnia bardzo często wymagań prawnych. Według danych GUS [1] w roku 2018 do sieci kanalizacyjnej na terenach wiejskich podłączonych jest 36,2% budynków mieszkalnych przy 43% udziale ludności korzystającej z gminnych oczyszczalni ścieków. W związku z niewystarczająco rozwiniętą infrastrukturą kanalizacyjną znacząca część mieszkańców nadal korzysta z przydomowych systemów odprowadzania/gromadzenia ścieków. Na polskiej wsi zlokalizowanych jest około 86% z ponad 2,2 mln ogółu wszystkich zbiorników bezodpływowych, z których łącznie w Polsce odebrano i dostarczono do oczyszczalni ścieków lub stacji zlewnych (zlokalizowanych najczęściej na ich terenie) ok. 46,2 hm3 nieczystości ciekłych. Ponadto coraz częściej gminne oczyszczalnie muszą borykać się z odbiorem ścieków przemysłowych, które w przypadku występowania na ich terenie specjalnych stref ekonomicznych mogą stanowić nawet ponad 50% ścieków bytowych. Co może być istotnym obciążeniem dla oczyszczalni gminnej, której infrastruktura często nie została przygotowana na odbiór ścieków wysokoobciążonych, a wraz ze ściekami bytowymi dowożonymi wozami asenizacyjnymi (często zagniłymi) mogą stanowić główne źródło ładunku zanieczyszczeń.
Gminne oczyszczalnie ścieków ze względu na dużą zmienność dopływu ścieków o bardzo różnorodnym składzie jakościowym wymagają odpowiedniego podejścia technologicznego. Przy niewielkich nakładach finansowych i zastosowaniu odpowiedniego „rygoru” technologicznego gminna, mała oczyszczalnia ścieków może prawidłowo funkcjonować i uzyskiwać wymagany efekt ekologiczny dla ścieków oczyszczonych odprowadzanych do środowiska, co będzie tematem przewodnim wystąpienia podczas Konferencji pt. „Systemy odprowadzania i oczyszczania ścieków dla małych i średnich miejscowości”, która odbędzie się w Otwocku 24-25 marca 2020 r.
[1] GUS Ochrona Środowiska w 2018 r . https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/srodowisko-energia/srodowisko/ochrona-srodowiska-w-2018-roku,12,1.html